کاربرد صنعت ساختمان

صفحه اصلی / کاربرد صنعت ساختمان

 پرلیت در صنعت ساختمان

 

 

 

با توجه به پیشرفت تکنولوژی و تأثیر آن در صنعت ساختمان، امروزه استفاده از مصالح مدرن و جدید، جایگاه خاصی در این صنعت پیدا کرده است. پرلیت نیز یکی از مواردی است که سالهای قبل توسط کشورهای پیشرفته شناسائی شده و در صـنایع مختلف از جمله ساختمان، بکار گرفته شده و هم­ اکنون بیش از پنجاه درصد پرلیت تولیدی در کشورهای صنعتی در صنعت ساختمان مورد استفاده قرار می­ گیرد.

 روی­ آوردن به استفاده از پرلیت در صنعت ساختمان به علت حفرات میکروسکوپی تشکیل دهنده ی آن، خنثی بودنش از نظر شیمیایی و مقاوم بودنش در برابر حملۀ موریانه­ ها و جانوران موذی، دارای اهمیت و ویژگیهای منحصربه­ فرد است.

 

از این رو می­ توان کاربرد پرلیت در  صنعت ساختمان را به سه دسته زیر تقسیم بندی نمود:

 

الف) سبک سازی                   ب) عایق حرارتی و صوتی                     ج) سایر مصارف 

 

 

 الف) سبک سازی

 

امروزه کارشناسان عرصۀ ساخت­ و­ساز در کشورهای توسعه ­یافته در تلاشند تا با سبک ­سازی بناها از تأثیر نیروی زلزله در ساختمان­ها بکاهند. پرلیت به سبب وزن مخصوص بسیارکم، حالت ماسه ­ای و متخلخل، به عنوان ماده ی اولیه بتن، ملات سیمانی و گچی مورد توجه سبک­ سازان است. از آنجایی که کف ­سازی، سفت ­کاری و نازک­ کاری عامل ایجاد وزن مردۀ ساختمان می ­باشد، می ­توان در هر مرحله با استفاده ­ی مناسب از پرلیت در مصالحی مانند بتن سبک برای دیوارهای غیر­حمال و ملات ­پرلیتی برای کف ­سازی و استفاده از کناف ­های پرلیتی سبک در سقف ­ها برای کاهش وزن ساختمان اقدام نمود. برای نمونه اگر کف­ سازی و شیب­ بندی پشت­ بام با استفاده از پرلیت انجام گیرد، وزن بار مرده ی پشت بام تا 50 درصد کاهش خواهد یافت. در نتیجه استفاده از پرلیت در کل حداقل 15٪ و حداکثر 40٪ از وزن بارمرده ی ساختمان را کاسته و نتیجه آن کاهش مصرف فولاد و  بتن سازه­ ای و به دنبال آن کاهش هزینه ­های جاری ساختمان خواهد بود.

 

بطور خلاصه از نقش پرلیت در سبک­ سازی ساختمان می­ توان موارد زیر را بر شمرد:

 

تولید بتن ­سبک برای سقف، کف، دیوارهای جدا کننده، تولید بلوک و سایر قطعات سبک ساختمانی، تولید پانل های گچی سبک، شیب­ بندی پشت بامها و کف­ سازی

 

 

ب) عایق حرارتی و صوتی

 

پرلیت منبسط به خاطر تخلخل زیاد خود، بعنوان یک عایق حرارتی و صوتی مناسب شناخته می ­شود، قابلیت عایقی بتن پرلیتی تا 20 برابر بتن معمولی است. بر اساس آزمایشات انجام یافته 1 سانتیمتر اندود پرلیتی از نظر انتقال حرارت با ضخامت10 - 8 سانتیمتر دیوار آجری و ضخامت 18 سانتی متر دیوار بتنی و20 سانتیمتر دیوار سنگی برابر است، لذا از پرلیت می ­توان برای کنترل هدر رفت حرارت داخل ساختمان و درمناطق سردسیری و برودت داخلی در مناطق گرمسیری استفاده نمود. امروزه به خاطر بالا بودن هزینۀ انرژی در ساختمان ­ها، مهندسین و طراحان به دنبال راهی برای کاهش اتلاف سوخت در ساختمان ها هستند.کف ­ها و دیوارهای خارجی و دیواره ­های داکت­ ها از جمله محل ­هایی هستند که می­ توان با عایق ­کاری آنها از تبادل حرارتی، برودتی داخل با خارج ساختمان جلوگیری نمود. پیش ­بینی می ­شود با بکارگیری پرلیت در بناهای ساختمانی تا 50 درصد در مصرف سوخت صرفه­ جویی شود.

 

عایق زیر طبقات

 

عایق زیرطبقات پرلیتی، عایق غیرآلی بوده که فساد نیافته، به آسانی مشتعل نشده و محلی مناسب برای اسکان موریانه ­ها نمی­ باشد. از آنجایی که PH   آن خنثی است، در لوله­ کشی ­ها و سیم­ کشی­ های الکتریکی که در زیر طبقات انجام می­ شود خوردگی و سایش نیافته و به میزان زیادی انتقال صدا از یک طبقه به طبقات دیگر و از طبقه به دیوارها و از سیستم لوله­ های زیر طبقات را کاهش می ­دهد.

 

 

 

 

عایق نمودن سقف

 

از مخلوط پرلیت و سیمان پورتلند با آب، عایقی سبک و محکم بدست می­ آید که از آن برای عایق نمودن سقف ها، پاگرد طبقات، سازه­ های سبک و بسیاری از موارد دیگر استفاده می­ شود. یکی دیگر از خواص پرلیت خاصیت جذب صدا می­ باشد که تا 8 برابر مصالح بتنی صدا را به خود جذب می ­نماید. یکی از مشکلات عمده، در واحدهای مسکونی هم­جوار مجتمع ­های مسکونی انتقال صدا بوده که برای رفع این نقیصه می توان از پرلیت منبسط استفاده نمود.

 

 

 

 

عایقهای پرکننده ی بنایی

 

امروزه استفاده از پرلیت به عنوان عایق بین دیوار یا پرکردن بین حفره ­ها و وسط بلوک های سیمانی به­ طور وسیعی در کشورهای پیشرفته رایج می­ باشد. در ایالات آمریکا مقادیر زیادی پرلیت منبسط شده جهت عایق­ کردن بلوک های بتنی و واحدهای بنایی مورد استفاده قرار می ­گیرد. بسته به محل مصرف و مشخصات محصول، چگالی پرلیت در این موارد از 32 تا 176 کیلوگرم بر متر مکعب تغییر می­ کند که در چگالی­های بیشتر به دلیل تراکم، قابلیت انتقال حرارت بیشتر و خواص عایق ­سازی کمتر می­ شود. در صورتی که از پرلیت سبک در حفرۀ دیوارها و یا در سوراخ آجرها در کارهای بنایی استفاده شود، انتقال حرارت تا 50 درصد کاهش می­ یابد و محدوده عایق ­سازی آن­ در درجه حرارت 1080 - 269 درجه سانتی­گراد است. پرلیت منبسط شده همچنین در بعضی مواقع جهت عایق ­کردن سیمهای الکتریکی و لوله ­های مجاری آب استفاده می ­شود. علت کاربرد پرلیت در این موارد بدلیل داشتن  خواص عایق در مقابل حرارت و مقاومت در برابر آتش وزن مخصوص کم و عدم پوسیدگی آن در اثر خوردگی بر می ­گردد.

 

پوشش‌هاي لوله

 

لوله‌هايي با عايق بندي ضعيف معمولاً در معرض خطر احتراق و مسئله خوردگي قرار مي­ گيرند و در نهايت باعث متلاشي شدن لوله‌ها مي‌شوند. جمع شدن يک سري نا خالصي ها و کثافات داخل لوله‌ها در اثر مسائل مذکور را مي‌توان با استفاده از بتن پرليت منبسط شده تحت عنوان فرآيند بهبود کاهش داد. پوشش­هاي لوله، بصورت استوانه­ اي يا صفحه ­اي، شامل پرليت قالب ­ريزي شده با مخلوط چسب­ هاي مختلف و مقاوم در برابر آب است که عايق ­کاري انواع لوله به ويژه لوله‌هاي انتقال بخار درکارخانجات، مولدهاي بخار و توربين ­ها را تأمين مي‌نمايد. قابليت انبساط و انقباض کم از ويژگيهاي اين پوشش ­ها است و همچنين داراي مقاومت خوبي در مقابل فرسودگي مي باشد.

 


 

 

ج) سایر مصارف

 

رنگ ­سازی، پلاستیک ­سازی، سنگ مصنوعی، سرامیک­ سازی­، پلاسترها، آسفالت، اندودها

 

 اندود پرلیت - گچ

 

بالا بودن میزان عایق حرارتی و صوتی این محصول به اثبات رسیده است. در گچ کاری دیوارهای خانه، کارگاه ­ها و آموزشگاه ­هایی که نیاز به درجه بالایی از عایق صوتی وحرارتی دارند، مورد استفاده قرار می­ گیرد. وزن این محصول 60 درصد از اندود معمولی کمتر است و بر اساس کاربرد، در هر 100 متر مربع، بار مرده ساختمان را 1 تا 2 تن کاهش داده، از هر نوع ترک خوردگی جلوگیری می­ کند و نیاز به گچ کاری مجدد را بر طرف می­ سازد.


 

 

 

 

 

اندود پرلیت سیمان

 

در قسمت­هایی از ساختمان که در معرض رطوبت قرار دارند و نیز سطوح خارجی به ویژه نماسازی، از اندود پرلیت سیمان و معمولا به صورت اسپری استفاده می­شود. این نوع اندود در هر شکل و اندازه زیرکاری برای گرفتن روزنه­ ها به­ کار می ­رود و نیاز به اتصالات یا کلاف­ بندی را برطرف می ­کند. اندود پرلیت سیمان، حریق را چهار ساعت به تأخیر می ­اندازد، وزن اسکلت ساختمان و فونداسیون آن را کاهش می ­دهد و به دلیل سبک بودن دستگاه اسپری، می­ توان در زمان کمتری، مساحت بیشتری را اندود کرد.

 

 

 

 

بتن نسوز پرلیتی سبک

 

این محصول حرارت 1100 درجه سانتیگراد را تحمل می­ کند. انرژی اکتیواسیون آن 1100 درجه سانتیگراد می­ باشد. سیمان یا بتن نسوز قالب ­گیری و وییراسیون می ­شود. در جاهایی که تولید نسوزهای رسی و یا فیبرهای نسوز دشوار است، به ­عنوان جانشین آنها به ­کار می ­رود. 15 5  درصد این محصول، آلومینات یا سیمان آلومینه و 35 - 25 درصد آن پرلیت منبسط است.

 

     

افزودن پرليت موجب تسهيل در پمپاژ ملات سيمان به ارتفاعات ساختمان مي‌گردد. بتن­هاي ساخته شده از ملات پرليت، مقاومت و استحکام بتن ساخته شده از ملاتهاي ديگر را ندارد و مقدار نيروي حاصل از تراکم بتن با مقدار پرليت افزوده شده رابطه معکوس دارد و قابليت انتقال حرارت با افزايش پرليت کم مي‌گردد. در جاهايي که نيروي تراکم پايين مورد نياز باشد از بتن­هاي پرليتي استفاده مي‌شود. ملاتهاي حاوي سنگ شکسته بيشترين استحکام ولي سنگين ­ترين وزن را دارند. ولی برای بتن­هاي خيلي سبک از ملات پرليتي، ورميکوليت، پوميس، و به مقدار جزئي دياتوميت استفاده مي‌شود.

تحقيقات زيادي در زمينه مخلوط مناسب براي ملاتهاي پرليتي انجام شده است و فرمولهاي مناسب براي تهيه آن بدست آمده است.

 

 

 

 

مزایای مصالح پرلیتی

 

1- وزن کم: وزن مخصوص پرلیت 170 - 30 کیلوگرم در مترمکعب است که در صورت استفاده در مصالح ساختمانی باعث کاهش وزن ساختمان شده و هزینه­ های ساخت و ساز کاهش می­ یابد.

2- کاهش ریسک: از آنجایی که نیروی زلزله وارد بر سازه، رابطۀ مستقیم با وزن سازه دارد، با استفاده از مصالح سبک پرلیتی، نیروی مؤثر زلزله کاهش یافته و به دلیل وزن سبک آوار، تلفات جانی نیز به میزان چشمگیری کاهش می­ یابد.

3- عایق حرارتی و صوتی: این خاصیت باعث صرفه­ جویی در مصرف انرژی و از طرفی کاهش هزینه­ های تأسیسات ساختمان می­ گردد، همچنین مصالح پرلیتی باعث کاهش آلاینده­ های صوتی می ­شوند.

4- صرفه جویی اقتصادی: با توجه به سبکی و راحتی نصب مصالح پرلیتی در جابه­ جایی قطعات تسهیل شده، ساختمان سازی را تسریع می ­کند و از قیمت اجرا، حمل و نیز تعداد کارگر و مصالح مصرفی می­ کاهد. همچنین باتوجه به روند افزایش قیمت انرژی، عایق بودن مصالح پرلیتی در برابر سرما و گرما علاوه بر صرفه ­جویی در تجهیز تاسیسات در سطح حرارتی و برودتی، موجب کاهش قابل ملاحظه ای در مصرف انرژی خواهد شد.

5- ضد اشتعال: مصالح پرلیتی، نسوز بوده و تا 4 ساعت در برابر تست های آتش انجام شده، دوام می­ آورد. بنابراین برای سقف و کف ضد حریق ایده ­آل می ­باشد، همچنین برای دیواره ­های نازک بتنی، پانل­های پیش ­ساخته و سازه ­های بلوکی عایق و مقاوم در برابر اشتعال مناسب می باشد.

6- ابزارپذیری و میخ ­خوری: مصالح پرلیتی به دلیل ساختار متخلخل دارای قابلیت های ابزارپذیری، و نگهداری میخ وارد شده می­ باشد.

7- ریزش کم: بلوک­ های پرلیتی نسبت به بلوک­های سفالی ریزش کمتری دارند.

8- شات­ کریت: ملات پرلیتی قابلیت پاشش به انواع سطوح را دارد.

9- نازک­ کاری: برای سطح بتن پرلیتی می توان از انواع پوشش­ها مانند رنگ، گچ، رولکس، کاغذ دیواری و ... استفاده کرد.

10- فساد ناپذیری: پرلیت در مقابل ترکیبات اسیدی و قلیایی مقاوم بوده و PH نزدیک 5/6 دارد.

11- شیب ­بندی کف و بام: پرلیت به دلیل وزن کم و ثبات ساختاری جزو بهترین مصالح ساختمانی برای پوشش کف و بام است. با استفاده از پرلیت می توان پشت بام ساختمان را شیب بندی کرد و از انتقال گرما از طریق بام جلوگیری می­ کند.

در نهایت استفاده از پرلیت برای بناهای مسکونی، اداری و علی­ الخصوص کتابخانه­ ها و بیمارستان­ها جهت سبک ­سازی و عایق­ کاری صوتی و حرارتی ضروری می­ باشد .